ต่อมลูกหมากโต | อาการ-สาเหตุ-รักษา-ป้องกัน

ต่อมลูกหมากโต / Enlarged Prostate / BPH / Benign Prostatic Hyperplasia คือ ภาวะที่ต่อมลูกหมากมีอาการโตมากกว่าปกติ ส่งผลทำให้มีปัญหาสุขภาพต่างๆ ตามมา

สถิติผู้ชายไทยที่อายุเกิน 50 ปี มีโอกาสเป็นต่อมลูกหมากโตมากถึง 50% และมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ (พยาบาลสาร ปีที่ 44 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม-กันยายน พ.ศ. 2560)

ผู้ที่มีภาวะต่อมลูกหมากโตแล้วไม่ได้รับการรักษาจะเพิ่มความเสี่ยงการติดเชื้อในการทางเดินปัสสาวะ ติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ ปัญหาโรคไต และไม่สามารถปัสสาวะได้

ต่อมลูกหมากโตไม่จำเป็นต้องเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก อาจจะมีความเกี่ยวข้องกันหรือไม่ก็ได้

ต่อมลูกหมาก | Prostate

ต่อมลูกหมาก คือ ส่วนนึงของอวัยวะสืบพันธุ์เพศชาย มีหน้าที่ผลิตน้ำหล่อลื่นและน้ำเลี้ยงอสุจิ ช่วยให้เชื้ออสุจิสามารถมีชีวิตอยู่ได้

• ลูกอัณฑะ | มีหน้าที่ผลิตเชื้ออสุจิ
• ต่อมลูกหมาก | มีหน้าที่ผลิตน้ำเลี้ยงเชื้ออสุจิ และน้ำหล่อลื่น

ต่อมลูกหมากอยู่บริเวณรอบท่อปัสสาวะส่วนต้น เป็นทางผ่านของน้ำปัสสาวะ คือ “กระเพาะปัสสาวะ > ท่อปัสสาวะ > องคชาต > ออกนอกร่างกาย”

ต่อมลูกหมากขนาดปกติจะคล้ายกับเม็ดเกาลัด น้ำหนักประมาณ 15-20 กรัม กว้าง-3cm ยาว-4cm หนา-2cm

ต่อมลูกหมากโต | อาการ

1. ปัสสาวะลำบาก ต้องออกแรงเบ่ง
2. ใช้เวลาในการปัสสาวะนานกว่าปกติ
3. ปัสสาวะตกใกล้ลำตัวมากกว่าปกติ
4. ปัสสาวะไหลไม่ต่อเนื่อง ติดๆ ขัดๆ เดี๋ยวไหล เดี๋ยวหยุด
5. ปัสสาวะบ่อยกว่าปกติ
6. ต้องปัสสาวะทันที ไม่สามารถกลั้นได้
7. ปัสสาวะบ่อยในตอนกลางคืน
8. ปัสสาวะเล็ดเมื่อไอ จาม ลุก นั่ง หรือยกของหนัก
9. ปัสสาวะซึม ทำให้กางเกงในเปียก
10. มีเลือดปนออกมากับปัสสาวะ

ต่อมลูกหมากโต | สาเหตุ

1. อายุที่เพิ่มมากขึ้น
2. การเพิ่มขึ้นของฮอร์โมนดีเอชที (DHT Hormone / Dihydrotestosterone Hormone)
3. พฤติกรรมที่ทำลายสุขภาพ
   • รับประทานน้ำตาลมากเกินไป
   • รับประทานไฟเบอร์น้อยเกินไป
   • มีความเครียดที่มากเกินไป
   • การสูบบุหรี่
   • ดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป
   • รับประทานกรดไขมันโอเมก้าหก (Omega-6) มากเกินไป
   • รับประทานกรดไขมันโอเมก้าสาม (Omega-3) น้อยเกินไป
   • นอนหลับไม่มีคุณภาพ
   • ไม่ออกกำลังกายหรือออกกำลังกายน้อยเกินไป

ต่อมลูกหมากโต | รักษา

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะทำการวินิจฉัยเบื้องต้นโดยการสอดนิ้วมือเข้าไปบริเวณรูทวารแล้วคลึงดูผิวสัมพัสของต่อมลูกหมากแล้ววางแผนการรักษาแบบเฉพาะบุคคล แต่โดยทั่วไปแล้วจะรักษา ดังนี้

1. ระยะเริ่มต้น | รับประทานยาหรืออาหารเสริม
   • Finasteride
   • Saw Palmetto
   • Alpha Blocker
2. ระยะปานกลาง |
   • รักษาด้วยไอน้ำ (Water Vapor Therapy)
   • คลื่นไมโครเวฟ (Transurethral Microwave Thermotherapy)
   • เลเซอร์พลังงานสูง (High Energy Laser)
   • คลื่นความถี่วิทยุ (Transurethral Needle Ablation)
3. ระยะรุนแรง |
   • ผ่าตัดด้วยการส่องกล้องเพื่อตัดชิ้นเนื้อส่วนเกินออกมา (TURP / TUIP)

ต่อมลูกหมากโต | ป้องกัน

1. รับประทานสารอาหารที่มาช่วยยับยั้งฮอร์โมนดีเอชที (DHT Blocker)
   • Saw Palmetto
   • Zinc
   • Lycopene
   • Lycine
   • Vitamin B
   • Biotin
2. ดูแลสุขภาพแบบองค์รวม
   • รับประทานผักและผลไม้ให้ได้ 400 กรัม ต่อวัน
   • หลีกเลี่ยงรับประทานน้ำตาล
   • รับประทานพรีไบโอติก (Prebiotic)
   • รับประทานโพรไบโอติก (Probiotic)
   • รับประทานไขมันให้สมดุล
     • กรดไขมันโอเมก้าสามให้มากขึ้น | น้ำมันปลา น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ น้ำมันงาขี้ม้อน
     • กรดไขมันโอเมก้าหกให้ลดลง | น้ำมันถั่วเหลือง น้ำมันข้าวโพด น้ำมันดอกทานตะวัน
   • ออกกำลังกายสม่ำเสมอและหลากหลาย
     • บริหารหัวใจ ปอด และระบบไหลเวียนของเหลว
     • บริหารกล้ามเนื้อ
     • บริหารข้อต่อและความยืดหยุ่น
   • ลด-ละ-เลิก การสูบบุหรี่
   • หลีกเลี่ยงดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป (ไวน์แดง)
   • นอนหลับให้มีคุณภาพ
   • อุจจาระทุกวัน อย่างน้อยวันละ 1 รอบ
3. หมั่นสังเกตร่างกายอยู่ตลอดว่ามีความผิดปกติอะไรไหม ถ้าพบความผิดปกติให้รีบพบแพทย์เพื่อวางแผนการรักษาตั้งแต่ระยะเริ่มต้น

Prostate Care | อาหารเสริมสำหรับต่อมลูกหมาก โตเกรดการแพทย์ มีส่วนประกอบ ดังนี้

1. Saw Palmetto = 250mg
2. Stinging Nesttle Root Extract = 180mg
3. Broswellia = 45mg
4. Grape Seed = 20mg
5. Zinc Picolinate = 5mg